فهرست مطالب
ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی در بخشنامه ۱۴ جدید درآمد
کلید ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی کجاست؟
تبصره الحاقی به ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی مصوب ۱۳۷۲/۰۲/۲۶
آیا قرارداد پیمان‌هایی که دارای افراد شاغل در کارگاه ثابت هستند اعمال ضریب خواهد شد؟
قراردادهای مشمول ماده ۳۸ تامین اجتماعی
بخش اول : قراردادهای مشمول ضوابط طرحهای عمرانی
بخش دوم: قراردادهای غیر عمرانی
بخش سوم: حالات خاص قراردادهای غير عمرانی
ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی یکی از کلیدی ترین ابزارهای مالی بیمه‌ای محسوب می‌شود و بیشترین کاربرد را در قراردادهای پیمانکاری دارد. البته صرفا پیمانکاری پیمانهای بلندمدت مد نظر نیست و هر نوع قراردادی که به‌صورت حق الزحمه و مقاطعه کاری منعقد می‌شود مشمول ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی است. با توجه به نحوه کسر حق بیمه کارکنان شاغل در قراردادهای پیمانکاری مشمول طرحهای عمرانی اجرای ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی و تکالیف کارفرما نیز به نحوی متفاوت با سایر قراردادهای پیمانکاری می‌باشد بدین نحو که در این نوع قراردادها از آنجایی‌که کارفرما مکلف شده در زمان پرداخت هر صورت وضعیت حق بیمه سهم کارکنان پیمانکار را به حساب سازمان تامین اجتماعی واریز نماید اساسا پیمانکار مربوط تکلیفی به پرداخت حق بیمه به‌طور مستقیم به سازمان ندارد.
ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی در بخشنامه ۱۴ جدید درآمد
طبق ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی در مواردی که انجام کار بطور مقاطعه به اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار می شود کارفرما باید در قراردادی که منعقد می کند مقاطعه کار را متعهد نماید که کارکنان خود و همچنین کارکنان مقاطعه کاران فرعی را نزد سازمان تامین اجتماعی بیمه نماید و کل حق بیمه را به ترتیب مقرر در ماده ۲۸ قانون تامین اجتماعی بپردازد . پرداخت ۵ درصد بهای کل کار مقاطعه از طرف کارفرما موکول به ارائه مفاصا حساب از طرف سازمان خواهد بود. در مورد پیمانکارانی که صورت مزد و حق بیمه کارکنان خود را در موعد مقرر به سازمان تسلیم و پرداخت نمایند معادل حق بیمه پرداختی بنا به درخواست سازمان از مبلغ مذکور آزاد خواهد شد . هرگاه کارفرما آخرین قسط مقاطعه کار را بدون مطالبه مفاصا حساب سازمان بپردازد مسئول پرداخت حق بیمه مقرر و خسارات مربوطه خواهد بود و حق دارد وجوهی را که از این بابت به سازمان پرداخت می نماید از مقاطعه کار مطالبه و وصول کند . کلیه وزارتخانه ها و موسسات و شرکتهای دولتی همچنین شهرداریها و اتاق اصناف و موسسات دولتی و غیر دولتی و موسسات خیریه و عام المنفعه مشمول این ماده می باشند.
کلید ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی کجاست؟
یکی از نکات مهمی که می توان از این ماده برداشت کرد این است که ۵ درصد مبلغ کل کار به همراه آخرین صورت وضعیت پیمانکاران در صورتی طبق قانون از طرف کارفرما آزاد می‌شود که پیمانکار مفاصا حساب دریافتی از شعبه تامین اجتماعی را به کارفرما ارائه نماید. همچنین در صورتی که بدون اخذ مفاصا حساب آخرین صورت وضعیت از طرف کارفرما پرداخت شود مسئولیت پرداخت حق بیمه در مهلت مقرر و خسارات و جرائم مربوط به آن بر عهده کارفرما ست و می‌تواند همه این‌ها را از پیمانکار مطالبه نماید. در واقع الزام رعایت ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی به دلیل تضمین بیمه شدن نیروهای پیمانکاران مقاطعه‌کار است. لازم به ذکر است میزان سپرده بیمه نزد کارفرما معمولا ۵٪ می‌باشد اما در بعضی موارد و بنا به شرایط کاری این درصد تغییر می‌کند.
تبصره الحاقی به ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی مصوب ۱۳۷۲/۰۲/۲۶
کلیه کارفرمایان موضوع ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی و ۲۹ قانون بیمه‌های اجتماعی(سابق) مکلفند مطالبات سازمان تامین اجتماعی از مقاطعه کاران و مهندسین مشاوری که حداقل یکسال از تاریخ خاتمه تعلیق یا فسخ قرارداد آنان گذشته و در این فاصله جهت پرداخت حق بیمه کارکنان شاغل در اجرای قرارداد و ارائه مفاصاحساب سازمان تامین اجتماعی مراجعه ننموده‌اند را ضمن اعلام فهرست مشخصات مقاطعه‌کاران و مهندسین مشاور از محل ۵ %کل کار و آخرین قسط نگهداری شده به این سازمان پرداخت نمایند. میزان حق بیمه پس از قطعی شدن طبق قانون و بر اساس آرائ هیات تجدید نظر موضوع ماده ۴۴ قانون تامین اجتماعی و ابلاغ مجدد به پیمانکاران جهت پرداخت بدهی حق بیمه ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ توسط سازمان تامین اجنماعی اعلام خواهد شد.
آیا قرارداد پیمان‌هایی که دارای افراد شاغل در کارگاه ثابت هستند اعمال ضریب خواهد شد؟
به موجب تبصره الحاقی به ماده ۳۸ قانون تامین اجتماعی مصوب ۱۳۹۴/۰۲/۰۱ که مطابق با ماده ۴۰ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور- مصوب۱۳۹۴/۰۲/۰۱) می‌باشد، مبنای مطالبه حق بیمه در مورد پیمان‌هایی که دارای کارگاههای صنعتی و خدمات تولیدی یا فنی مهندسی ثابت می‌باشند و موضوع اجرای پیمان توسط افراد شاغل در همان کارگاه انجام می‌شود، براساس فهرست ارسالی و بازرسی کارگاه است و از اعمال ضریب حق بیمه جهت قرارداد پیمان معاف می‌باشند و سازمان تامین اجتماعی باید مفاصاحساب این گونه قراردادهای پیمان را صادر کند.
قراردادهای مشمول ماده ۳۸ تامین اجتماعی
قراردادهای مشمول ماده ۳۸ تامین اجتماعی از نظر احتساب حق بیمه به سه دسته تقسیم می‌شود:
- بخش اول: قرارداد مشمول ضوابط طرحهای عمرانی
- بخش دوم: قرارداد های غیر عمرانی
- بخش سوم: موارد خاص قرارداد های غیر عمرانی
بخش اول : قراردادهای مشمول ضوابط طرحهای عمرانی
دو شرط قراردادهای مشمول ضوابط طرحهای عمرانی
طبق قوانین بیمه تامین اجتماعی قراردادهایی مشمول ضوابط طرحهای عمرانی تلقی می‌گردند که دو شرط زیر را تواماً دارا باشند:
۱) قرارداد بر اساس فهرست بها پایه سازمان برنامه و بودجه ( قراردادهای پیمانکاری ) یا ضوابط تیپ سازمان مزبور ( قراردادهای مشاوره‌ای) منعقد شده‌باشد.
۲) تمام یا قسمتی از بودجه عملیات از محل اعتبارات عمرانی دولت ( اعتبارات عمرانی ملی ، منطقه ای ، استانی ) تامین شده‌باشد.
نحوه احتساب حق بیمه پیمانهای طرحهای عمرانی
ماخذ حق بیمه کلیه قراردادهای مشمول ضوابط طرحهای عمرانی بر اساس مصوبات ۱۲۹ و ۱۴۳ شورایعالی تامین اجتماعی به شرح ذیل می‌باشد:
۱- حق بیمه قراردادهای مشاوره ای ۱۴ درصد ناخالص کارکرد بعلاوه ۱.۶ درصد به عنوان حق بیمه بیکاری جمعاً به میزان ۱۵.۶ درصد ناخالص کارکرد می باشد که بصورت مقطوع محاسبه می گردد. ( سهم پیمانکار ۳.۶ درصد و سهم کارفرما ۱۲ درصد ).
۲- حق بیمه قراردادهای پیمانکاری ( اجرایی ) مقطوعاً ۶ درصد ناخالص کارکرد به علاوه ۶ دهم درصد به عنوان بیمه بیکاری جمعاً به میزان ۶.۶درصد ناخالص کارکرد می باشد . ( ۱.۶ درصد سهم پیمانکار و ۵ درصد سهم کارفرما ).
بخش دوم: قراردادهای غیر عمرانی
مشمولين قراردادهای غیر عمرانی
كليه قراردادهاي فاقد شرايط اشاره شده در بخش طرحهاي عمراني ، قراردادهاي غير عمراني تلقي شده و حق بيمه اين قبيل قراردادها برابر مقررات و مصوبات شورايعالي تامين اجتماعي بشرح آتي محاسبه و وصول مي‌گردد.
نحوه احتساب حق بيمه قراردادهای غیر عمرانی
نحوه احتساب و حق بيمه قراردادهاي غير عمراني با توجه به مصوبات شوراي‌عالی تامين اجتماعی بشرح زير می‌باشد.
۱ –قراردادهاي منعقده قبل از مهر ۶۵
۲ –قراردادهاي منعقده از مهر ۶۵ لغايت ۲۳/۰۱/۱۳۷۰
۳ –قراردادهاي منعقده از ۲۴/۰۱/۱۳۷۰ به بعد:
حق بيمه قراردادهاي پيمانكاري و مهندسين مشاور از تاريخ مذكور به بعد با توجه به تعهد طرفين و نحوه اجراي كار به ترتيب زير محاسبه می‌گردد.
لازم به ذکر است که این نوع قرارداد ها ۱۱ حالت می‌باشد که به طور نمونه ۳ حالت آن در این متن شرح داده می‌شود.
۳-۱ ) حق بيمه آن دسته قراردادهایی که در اجراي آنها تهيه مصالح مصرفي كلا به عهده و با هزينه پيمانكار هست و با موضوع قرارداد ارائه خدمات بوده و نوع كار ايجاب نمايد كه كلا بصورت مكانيكي انجام گردد به‌ميزان هفت درصد ناخالص كل كاركرد مي‌باشد.
۷٪× كل ناخالص كاركرد=حق بيمه
۱.۹×اصل حق بيمه=بيمه بيكاري
۳-۲ ) حق بيمه كليه قراردادهاي دستمزدي و خدماتي غير مكانيكي بميزان پانزده درصدناخالص كل كاركرد مي‌باشد.
%۱۵ × كل ناخالص كاركرد = حق بيمه
۱.۹×اصل حق بيمه=بيمه بيكاري
۳-۳) در مواردي‌كه تهيه قسمتي از مصالح بعهده و هزينه پيمانكار و قسمتي بعهده و هزينه واگذارنده كار مي‌باشد، ارزش مصالح واگذاري به پيمانكار به ناخالص كل كارافزوده مي شود و سپس حق بيمه طبق بند ۳-۱ محاسبه مي‌گردد.
بخش سوم: حالات خاص قراردادهای غير عمرانی
الف ) پيمانكاراني كه داراي كارگاه توليدي، صنعتي و فني مي‌باشند.
ب) قراردادهاي خريد و فروش
ج) قراردادهاي گازرساني
د) قراردادهاي خدمات شهري و نگهداري فضاي سبز
ه) قراردادهاي طراحي و ساخت نرم افزار و ارائه خدمات رايانه اي
و) قراردادهاي حسابرسي – تحقيقاتي و پژوهشي
ز ) كسر حق بيمه توسط كارفرما از صورت وضعيتهاي كاركرد پيمانكار وپرداخت آن به سازمان
امید است بتوانید با آشنایی تمامی موارد قانونی بیمه تامین اجتماعی، بتوانید به بهترین شکل ممکن در اجرای کارتان از آن استفاده کنید .
(منبع سایت پرشین حساب)
