دوستان خوبم سلام. در مطلب همه آنچه از هزینه های قابل قبول مالیاتی باید بدانید (همراه با مثال)، در مورد هزینه‌های قابل قبول مالیاتی صحبت کردیم؛ همچنین برای روشن شدن مسئله از یک مثال واقعی استفاده کردیم. در این مقاله گزارش بازرس قانونی شرکت های سهام خاص، رسیدگی به صورت های مالی شرکت و نکاتی که یک بازرس قانونی به آن توجه می‌کند، برای شما مطرح می‌کنیم. برای آشنایی با این نکات با ما همراه باشید.
نکته: توجه کنید این گزارش بازرس قانونی مربوط به مثال مقاله همه آنچه از هزینه های قابل قبول مالیاتی باید بدانید (همراه با مثال)، است و نیاز است ابتدا این مقاله را مطالعه کرده تا متوجه گزارش بازرس قانونی شوید.
فهرست مطالب
۱ گزارش بازرس قانونی یک شرکت تولیدی و صنعتی الف (سهامی خاص) برای سال مالی منتهی به ۱۳۹۷/۱۲/۲۹
۲ رسیدگی به صورت های مالی شرکت
گزارش بازرس قانونی یک شرکت تولیدی و صنعتی الف (سهامی خاص) برای سال مالی منتهی به ۱۳۹۷/۱۲/۲۹
سهامداران محترم
با سلام و احترام. با عنایت به ماده ۱۴۴و ۱۴۸ قانون تجارت که تعیین کننده وظایف قانونی بازرس منتخب سهامداران شرکت است؛ همچنین ماده ۴۵ اساسنامه، گزارش خود را به شرح ذیل تقدیم می‌دارم:
۱– ماده ۱۳۲ رعایت گشته و هیئت مدیره هیچ‌گونه وام یا اعتباری از شرکت تحصیل ننمودند.
رسیدگی به صورت های مالی شرکت
۲– مواد ۲۳۲ و ۲۳۳ قانون تجارت رعایت شده و صورت‌های مالی تنظیم شده به موقع به اینجانب ارائه شده است؛ همچنین توضیحات لازم به غیر از بعضی موارد به اینجانب ارائه شد.
۳– حسابهای شرکت براساس استانداردهای مقبول و معمول حسابداری (به غیر از موارد ذکر شده در همین گزارش) تنظیم شده است؛ و به همان شكل و روش‌های ارزيابی سال مالی قبل به رسیدگی صورت های مالی اقدام شده است.
ترازنامه و موارد مرتبط با آن
۴– حساب‌ها و اسناد دریافتنی تجاری:
مبلغ ۷۴۲,۵۶۸,۵۷۸ ریال مربوط به خریداران عمده، سایر مشتریان و موسسات مختلف است. مطابق روش معمول، به منظور تایید صحت بدهی، گرفتن تائیدیه از بدهکاران باید در پایان سال مالی انجام گیرد.
اما از آنجا که تعدادی از این ارقام مربوط به سنوات گذشته است، به منظور شفاف بودن وضعیت مالی شرکت در سال مالی ۹۷ مبلغ ۲۱۵,۰۲۹,۵۷۶ ریال مشکوک‌الوصول تشخیص داده شد؛ و از حساب بدهکاران حذف و به حساب ذخیره بدهکاران مشکوک‌الوصول منتقل شد. ضمنا مبلغ ۵۷۸,۷۴۲,۳۶۸ ریال نیز دارای تائیدیه نیست.
۵– سایر حسابهای دریافتنی:
از مبلغ ۷۸۱,۳۱۶,۹۹۶ ریال، مبلغ ۷۶۹,۱۹۱,۸۹۶ ریال مربوط به سایر بدهکاران است. با توجه به رقم بالای این مبلغ، مشخص نشده که این مبلغ متعلق به کدام شخص یا سازمان بوده و آیا مورد تائید است یا خیر. در این مورد نیز تائیدیه اخذ نگردیده است.
۶– پیش‌پرداخت و سپرده‌ها:
از مبلغ ۵,۳۵۹,۰۶۱,۰۹۱ ریال در این سرفصل، مبلغ ۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال سپرده سرمایه‌گذاری نزد بانک و مبلغ ۲۱۲,۰۴۱,۹۶۳ ریال مربوط به پیش‌پرداخت بیمه تکمیلی کارکنان شرکت است. طبق اظهار مسئولین شرکت، کارکنان شرکت بیمه تکمیلی شده که ۵۰٪ آن توسط شرکت و الباقی توسط پرسنل تامین میگردد.
۷– سایر حسابهای پرداختنی:
از مبلغ ۲,۳۰۴,۸۴۰,۰۵۴ ریال، مبلغ ۱,۰۱۷,۵۳۸,۳۳۳ ریال مربوط به وزارت دارایی و سایر بستانکاران شرکت است.
۸– دارایی‌های ثابت مشهود:
در جلسه هیئت مدیره مورخ ۹۷/۰۶/۲۰ مقرر گردید: بابت قرارداد خرید ۳ دانگ آپارتمان طبقه دوم به مبلغ ۱۰ میلیارد ریال متعلق به شرکت ب، ۴۰ ٪ پرداخت و بقیه آن در زمان تنظیم سند پرداخت گردد. توضیح اینکه
- این قرارداد در سال ۹۶ انجام شد و مبلغ ۵,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال از محل فروش واحد طبقه اول به فروشنده پرداخت گردید. در حالی‌که در ۹۷/۰۶/۲۰ به تصویب هیئت رسید.
- در سال ۱۳۹۶ برای کمک به وضعیت مالی شرکت، هیئت مدیره مصوب نمود تا آپارتمان طبقه اول را فروخته و وجوه حاصل از آن سپرده کنند تا از محل سود سپرده مقداری از دیون، که عمدتا هزینه سنوات خدمت کارکنان بود، پرداخت گردد. حدود ۳ – ۴ ماه بعد شرکت به خرید ۳ دانگ از طبقه دوم، متعلق به شرکت ب، به قیمت ۱۰ میلیارد ریال اقدام نمود. خرید ملک مذکور به دلیل مغایرت با ماده ۱۲۹ قانون تجارت دارای اشکالاتی به شرح ذیل است:
الف– با عنایت به اینکه ۳ نفر از سهامداران و مدیران هر دو شرکت مشترک می‌باشند، ملک مذکور باید توسط کارشناس رسمی، قیمت گذاری و تعیین قیمت می‌گردید.
ب– طبق ماده ۱۲۹ قانون تجارت به هنگام عقد قرارداد یا بلافاصله پس از آن، بازرس قانونی را مطلع می‌نمودند تا مراتب به صاحبان سهام گزارش گردد. این امر محقق نشد و بازرس قانونی تا ماه‌ها مطلع نگردید. نهایتا در مجمع عمومی سالانه مورخ ۲۴ تیرماه ۹۸، این موضوع در گزارش بازرس قانونی آشکار شد.
هرچند جلسه مجمع برای تشکیل به حدنصاب رسید لیکن طبق ماده ۱۲۹ قانون تجارت مدیران شرکت که جزو سهامداران عمده بودند، جهت مصوب نمودن معامله فوق حق رای نداشتند. در نتیجه برای رای‌گیری در این مورد مجمع از حدنصاب خارج شده؛ که برخلاف قانون مذکور مجمع معامله فوق را تصویب نمود. این معامله از نظر قانونی باطل است.
ج– زمانی که شرکت دچار مشکل مالی بوده، به صورتی که برای پرداخت دیون خود مجبور به فروش دارائی شده، خرید ۳ دانگ واحد آپارتمان چه توجیه اقتصادی و چه منفعتی برای سهامداران می‌تواند داشته باشد؟
د– از آنجا که شرکت ب پس از فروش مالکیت آپارتمان هنوز در محل مستقر بود، از مدیرعامل خواسته شد تا وضعیت اجاره آن را مشخص نمایند. نامبرده طی نامه‌ای اعلام نمود: طبق توافق انجام شده، ملک مذکور در تاریخ ۹۷/۱۲/۰۱ تخلیه خواهد شد. همچنین با توافق هیئت مدیره طرفین، اموال شرکت ب شامل: میز، صندلی، کولر و سایر لوازم از جمله برق به مبلغ ۱۱۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان خریداری شد؛ در عوض واحد طبقه سوم ساختمان متعلق به شرکت الف، به مدت ۲ سال در اختیار شرکت ب قرار داده شد. هیئت مدیره در این مورد هیچ‌گونه مصوبه‌ای ارائه نکرده است.
ه– این مورد نیز مانند تصمیم برای خرید آپارتمان مذکور خلاف ماده ۱۲۹ عمل شد(معامله بین دو شرکت که هر دو هیئت مدیره مشترک دارند و ذینفع می‌باشند)؛ و بازرس قانونی نیز مطلع نگردید.
و– بر اساس صورت اموال ارائه شده، اموال انتقال داده شده در صورت مالی سال ۹۷ منظور نشده است. مبلغ توافق شده نیز باید در حسابهای شرکت منعکس می‌گردید که انجام نشده است. به عبارت دیگر مبلغ فوق جزء درآمد شرکت بابت اجاره است که باید ظرف مدت ۲ سال مستهلک گردد.
ز– توافق قیمت اموال بین مدیران دو شرکت که هر دو طرف ذینفع بودند، انجام شده است؛ این معامله غیرقانونی است. همچنین توسط کارشناسان تقویم نشده است.
۹– دارایی‌های نامشهود:
طبق یادداشت شماره ۱۰ ترازنامه، در لیست ارائه شده تعدادی از این دارائیها باید مستهلک می‌گردید.
۱۰– اسناد پرداختنی:
از مبلغ ۸۲۹,۵۱۶,۴۷۰ ریال، مبلغ ۲۴۵,۱۸۰,۰۵۴ ریال مربوط به سال ۹۶ و شاید سال‌های قبل از آن است. با توجه به قدمت و مبلغ آن، باید تعیین تکلیف گردد.
۱۱– سایر حسابهای پرداختنی:
از مبلغ ۳,۲۸۳,۴۲۵,۶۶۹ ریال مبلغ ۶۹۹,۱۹۱,۸۹۶ ریال مربوط به پرداخت سپرده نزد سازمان تامین اجتماعی بابت حسابرسی شرکت در سال‌های ۹۲ و ۹۳ است. این مبلغ پرداخت شده و شرکت در حال مذاکره با سازمان جهت کاهش آن است. ۶۲۱,۵۰۰,۰۰۰ ریال بابت جاری سهامداران است. مبلغ ۴۶,۷۹۶,۸۰۰ ریال مربوط به واریز کننده‌های نامشخص است که باید تعیین تکلیف و در صورت ارائه خدمات، به حساب درآمد منظور گردد.
۱۲– صرف سهام:
در سال‌های ۷۹ و ۸۳ با تغییراتی که در ماده ۷ اساسنامه و ارزش سهام به وجود آمد، مبلغ ۱۱۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال بابت ارزش افزوده سهام حاصل شد؛ که متعلق به سهامداران بوده و باید بین سهامداران تقسیم گردد.
حساب سود و زیان و موارد مرتبط با آن
۱– فروش شرکت:
در سال مالی منتهی به ۹۷/۱۲/۲۹ فروش شرکت، مبلغ ۱۳,۹۲۹,۰۷۱,۲۹۲ ریال اعلام شد؛ که نسبت به سال مالی ۹۶ مقدار ۱۵٪ کاهش داشته است؛ در حالی‌که قیمت تمام شده ارائه خدمات ۱۰٪ کاهش را نشان می‌دهد.
۲– هزینه‌های عملیاتی:
شرکت اعم از مواد مصرفی، هزینه‌های سربار و هزینه‌های پرسنلی بالغ بر ۱۷,۴۳۴,۳۸۷,۰۱۳ ریال است. حاصل تلاش شرکت طی سال مالی ۹۷ مبلغ ۳,۵۰۵,۳۱۵,۷۲۱ ریال زیان است.
۳– از مبلغ کل هزینه‌های عملیاتی مبلغ ۱۳,۴۸۲,۶۸۱,۶۰۷ ریال بابت هزینه‌های پرسنلی است.
در واقع شرکت برای دسترسی به فروش فوق، ۹۶.۸۰٪ را هزینه پرسنلی یا به عبارتی ۷۷.۳۳٪ از کل هزینه‌های شرکت صرف امور پرسنل اعلام شده است. با توجه به فعالیت شرکت‌های مشابه در زمینه شرکت الف و عرف این نوع فعالیت‌ها، شرکت در سال مالی مذکور هزینه بسیار بالایی متحمل شده، که قابل قبول نیست.
در سال مالی ۹۷ مبلغ ۸۱۶,۹۴۳,۶۵۳ ریال خالص پرداختنی به ۴ نفر که در لیست حقوق هستند ولی هیچ سمتی در شرکت ندارند؛ همچنین به ۷ نفر افرادی که در لیست حقوق نیستند؛ و برای سایر مصارف برداشت شده است. طبق لیست حقوق، هزینه بیمه و مالیات برای ۱۱ ماه سال ۹۷ مبلغ ۲۶۸,۴۷۵,۴۵۰ ریال بوده که توسط شرکت پرداخت میگردد. طبق اظهار مسئولین شرکت مبالغ بیمه و مالیات از نامبردگان دریافت و به مصارف هزینه‌های خارج از لیست می‌رسد.
در عین حال مشخص نشده از چه زمانی این‌گونه عمل شده و برداشت‌ها چگونه هزینه شده است. برای روشن شدن مسئله باید نسبت به حسابرسی شرکت در سال‌های گذشته اقدام و تکلیف این‌گونه برداشت‌ها مشخص گردد. طبق اظهار مسئولین شرکت، این‌گونه دریافت و پرداخت‌های خالص از لیست با مجوز هیئت مدیره است.
از آنجا که عملکرد فوق هرچند با مجوز هیئت مدیره، خارج از عرف حسابداری بوده و ارقام و هزینه‌ها قابل بررسی نیست؛ همچنین اضافه کردن افرادی که جزء پرسنل نمی‌باشند در لیست بیمه، طبق ماده ۹۷ سازمان تامین اجتماعی جرم است؛ و می‌تواند موجب تعقیب قانونی مدیران گردد نمی‌توان در گزارش بازرس قانونی درمورد صحت و سقم آن اظهارنظر نمود.
۴– تعدیلات سنواتی:
شرکت در سنوات گذشته به دلایل غیرقابل توجیه مالی، مبالغی از فروش را در حساب پیش دریافت و برخی هزینه‌ها را در حساب بستانکاران منظور می‌نمود. این عملکرد هرچند با مجوز هیئت مدیره خلاف عرف حسابداری است. مدیریت شرکت جهت شفاف سازی صورت‌های مالی در سال ۹۷ تعدیلات سنواتی انجام داده است.
اهم ارقام برگشت از حساب پیش دریافت‌ها به مبلغ ۱,۶۴۷,۶۴۳,۷۱۶ ریال؛ هزینه حسابرسی سال‌های ۹۴ و ۹۵ به مبلغ ۳۷۸,۱۴۸,۶۳۳ ریال؛ هزینه حسابرسی سال‌های ۹۲ و ۹۳ به مبلغ ۶۹۹,۱۹۱,۸۹۶ ریال و ارقام دیگر که در گزارش مالی شرکت منعکس شده است. نکته قابل توجه در پرداخت هزینه‌های حسابرسی است که توجیه منطقی برای پرداخت بیش از ۱۰۰ میلیون تومان وجود ندارد.
قراردادهای مشکوک
از شرکت تقاضا شد تا وضعیت این قراردادها را مشخص و میزان درآمد حاصل را توضیح دهد. طبق اظهار مدیرعامل این قرارداد در سال ۲۰۱۴ منعقد گردید. اظهارات نامبرده به پیوست است. اما هیچ اشاره‌ای به درآمد ناشی از این قرارداد نشده؛ در حالی‌که قبلا اظهار داشتند مبالغی از فروش این سیستم به دست آمده ولی قابل انتقال و دریافت نیست.
هرگاه از محل این قرارداد درآمدی حاصل شده باشد، باید در حسابهای شرکت منعکس می‌گردید؛ که تاکنون هیچ رقمی ثبت نشده و توضیحی نیز در این زمینه ارائه نشده است. از آنجا که در رسیدگی به صورت های مالی ، زیان ابرازی حدود ۳ برابر سرمایه ثبت شده است، هیئت مدیره شرکت طبق ماده ۵۲ اساسنامه، مکلف به دعوت صاحبان سهام برای مجمع عمومی فوق‌العاده، جهت شور برای ادامه یا انحلال شرکت است.
سود ابرازی سال جاری صرفا از بابت فروش یک واحد آپارتمان است؛ و از آنجا که موضوع فعالیت شرکت خرید و فروش ملک نیست و جزء عملکرد عادی شرکت نیست، نمی‌توان آن را ملاک سود سالیانه عملکرد شرکت قرار داد. به علاوه طبق پیش‌بینی سود و زیان برای سال مالی ۱۳۹۸، پیش بینی می‌شود که در سال مالی ۹۸ شرکت در حدود ۱,۷۵۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال زیان داشته باشد.
سایر موارد
ماده ۴۳ اساسنامه در مورد سهام وثیقه مدیران شرکت رعایت نشده است.
طبق ماده ۴۸ اساسنامه، در مورد موازین قانونی و با توجه به رسیدگی به صورت های مالی و مطالب ذکر شده حاصل از بررسی حسابهای شرکت برای عملکرد سال مالی ۹۷ و توضیحات دریافتی به علت عدم رعایت برخی استانداردهای مالی، تا قبل از حسابرسی شرکت توسط حسابداران خبره از سال‌های قبل و سندرسی نمی‌توان در مورد صورت های مالی و عملکرد شرکت در گزارش بازرس قانونی اظهار نظر نمود.
امیدواریم نکات ارائه شده در گزارش بازرس قانونی و رسیدگی به صورت های مالی ، به شما کمک کند. آشنایی با حساسیت‌ها و نقاط بحرانی مورد توجه یک بازرس قانونی، می‌تواند راهنمای خوبی برای بهبود کسب و کارتان باشد. برای آشنایی با قوانین مالیاتی با مشاوران مالیاتی دکتر حساب تماس بگیرید.
