کارفرما باید حق بیمه‌های پرداختی درمانی حقوق بگیر و افراد تحت تکفل و حق بیمه پرداختی بابت انواع بیمه‌های عمر و زندگی شخص حقوق بگیر را از درآمد مشمول مالیات حقوق بیمه‌شدگان کسر کند. در این مقاله راجع به معافیت مالیاتی بیمه عمر و زندگی صحبت کرده و به بخشنامه مرتبط استناد می‌کنیم.
فهرست مطالب
۱ بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۴ مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۱۴
۲ کسر هزینه ها و انواع بیمه های عمر و زندگی و درمانی از درآمد مشمول مالیات
۳ کسر بیمه عمر از درآمد مشمول مالیات
۵ نحوه اجرای مقررات ماده ۱۳۷ قانون مالیاتهای مستقیم
بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۴ مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۱۴
سازمان امور مالیاتی طی بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۴ مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۱۴ (پس از صدور رأی دیوان عدالت اداری) به صراحت اعلام نموده که کارفرمایان بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی می توانند صرفا سهم حق بیمه “درمان” پرداختی حقوق بگیران بیمه شده از حق بیمه مواد ۳، ۷، ۲۸ و ۲۹ قانون تأمین اجتماعی را از درآمد مشمول مالیات اشخاص یاد شده کسر کنند.
کسر هزینه ها و انواع بیمه های عمر و زندگی و درمانی از درآمد مشمول مالیات
طبق بخشنامه فوق چنانچه پرداخت کنندگان حقوق برای حقوق بگیران خود با موسسات بیمه ایرانی اقدام به انعقاد قرارداد انواع بیمه های عمر و زندگی و بیمه های درمانی تکمیلی نموده و ماهیانه سهم حق بیمه مربوط به حقوق بگیر را از حقوق او کسر و به موسسات بیمه پرداخت کنند، در این صورت مجاز هستند ضمن درج میزان حق بیمه پرداختی سهم حقوق بگیر در فهرست های حقوق و ارائه گواهی موسسه بیمه به اداره امور مالیاتی مربوط، نسبت به کسر حق بیمه پرداختی از درآمد مشمول مالیات حقوق آنان اقدام نمایند.
کسر بیمه عمر از درآمد مشمول مالیات
طبق ماده ۸۵ قانون م م پرداخت کنندگان حقوق صرفا مکلف به کسر معافیتهای مقرر در فصل سوم ازباب سوم قانون می‌باشند اما با توجه به اینکه در ماده ۱۳۷ قانون مالیاتهای مستقیم حق بیمه پرداختی هرشخص حقیقی را از بابت بیمه عمر قابل کسر از درآمد مشمول مالیات می‌داند آیا از این جهت تکلیفی به‌عهده پرداخت کننده حقوق که پرداخت کننده حق بیمه نیز می‌باشد وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ به این سوال باید گفت با توجه به اینکه ماده ۸۵ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه ۶۶ ناظر به کسر معافیتهای مقرر در فصل مالیات بردرآمد حقوق توسط کارفرما و احتساب و پرداخت مالیات متعلقه می‌باشد، بنابراین کسر وجوه پرداختی حقوق بگیر به موسسات بیمه ایرانی بابت بیمه عمر خود از درآمد مشمول مالیات حقوق او توسط کارفرما ایرادی ندارد و حقوق بگیر می‌تواند از حکم ماده ۱۳۷ استفاده و با رعایت مقررات مربوط نسبت به استرداد مالیاتی اضافی پرداخت شده اقدام کند.
مثال
فرض کنید مدیر شرکتی قصد دارد از درآمد شرکت کل پرسنل خود را بیمه عمر و زندگی کند یعنی ۱۰۰ درصد حق بیمه را شرکت پرداخت کند، آیا در بحث مالیات جز هزینه های شرکت محسوب میشود تا مالیات کمتری هم پرداخت نماید؟
بله بر طبق بخشنامه شماره ۲۰۰/۹۸/۴۴ مورخ ۱۳۹۸/۰۵/۱۴ هزینه بیمه عمر و بیمه های درمانی طبق ماده ۱۳۷ ق.م.م جزء هزینه های قابل قبول مالیاتی می‌باشد.
آیا کسانی که به صورت شخصی اقدام به انعقاد قرارداد بیمه عمر می‌کنند می‌توانند از معافیت مالیاتی استفاده کنند؟
حق بیمه انواع بیمه های عمر و زندگی و بیمه درمانی تکمیلی که حقوق بگیر شخصا نسبت به انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه اقدام می‌کند از درآمد مشمول مالیات حقوق بگیران، قابل کسر است و حقوق بگیران می‌توانند پس از پایان سال انجام هزینه با ارائه گواهی و اسناد و مدارک تایید شده مربوط به هزینه‌های مذکور در یک سال مالیاتی از اداره امور مالیاتی دریافت کننده مالیات حقوق، استفاده از تسهیلات مقرر در ماده ۱۳۷ ق م م را درخواست کنند.
در صورتی که ضمن رسیدگی به درخواست استفاده از تسهیلات این ماده از طرف حقوق بگیران، همچنین به جهت رعایت مفاد بخشنامه شماره 19494/200مورخ 21/08/1390 درخصوص سایر اشخاص حقیقی، مالیاتی قابل استرداد باشد، اضافه پرداختی مالیات طبق مواد ۲۴۲ و ۲۴۳ قانون مالیات های مستقیم مسترد خواهد شد.
نحوه اجرای مقررات ماده ۱۳۷ قانون مالیاتهای مستقیم
۱) با توجه به بخشنامه شماره 19494/200 مورخ 21/8/1390 با توجه به اينکه جدول هزينه هاي پزشکي انجام شده توسط موديان در فرم اظهارنامه مالياتي هر يک از موديان موضوع بندهاي الف ، ب و ج ماده ۹۵ قانون مالياتهاي مستقيم و به عنوان يکي از اقلام کاهنده درآمد مشمول ماليات درج شده است، بنابراين موديان مالياتي که درخواست استفاده از تسهيلات مقرر در ماده مذکور را دارند، باید هزينه مورد نظر را در فرم اظهارنامه درج و اسناد و مدارک مربوط را در زمان تسليم اظهارنامه به اداره امور مالياتي مربوط تسليم کنند.
۲) اگر مودی در زمان تسلیم اظهارنامه، مدارک مربوط به هزینه پزشکی خود و افراد تحت تکفل را به اداره امور مالیاتی ارائه ننموده باشد، چنانچه قبل از رسیدگی و صدور برگ تشخیص مالیات نسبت به ارائه اسناد و مدارک مثبته در اجرای مقررات ماده ۱۳۷ ق.م.م اقدام کنذ، اداره امور مالیاتی باید با رعایت مقررات، در صورت احراز در این مورد و در موارد مذکور در بند (۱) فوق، مراتب را در تنظیم گزارش رسیدگی و صدور برگ تشخیص مالیات را مدنظر قرار داده و با رعایت مقررات از درآمد مشمول مالیات مودی کسر کند.
۳) اگر مودی بعد از رسیدگی و صدور برگ تشخیص مالیات، درخواست استفاده از تسهیلات مقرر در ماده ۱۳۷ ق.م.م را داشته باشد، در این گونه موارد کسر هزینه‌های مذکور از درآمد مشمول مالیات، با رعایت مقررات، پس از طرح در مراجع حل اختلاف مالیاتی موضوع مواد ۲۳۸ ،۲۴۴ ، ۲۴۷ و۲۵۱ مکرر ق.م.م حسب مورد امکان پذیر خواهد بود.
نکته
حق بیمه انواع بیمه های عمر و زندگی بابت افراد تحت تکفل مشمول مقررات این ماده نخواهد بود و صرفا حق بیمه پرداختی بابت پوشش خطر اصلی انواع بیمه های عمر و زندگی موضوع بندهای (الف، ب، ج، د) ماده ۲ آیین نامه پیوست قابل کسر از درآمد مشمول مالیات است و حق بیمه های پرداختی مازاد جهت پوشش تکمیلی خطرات اضافی یا پوشش تکمیلی بیمه های مزبور موضوع تبصره های اصلاحی موضوع آیین نامه شماره ۶۸/۳ پیوست قابل کسر نمی‌باشد
